دوره 4، شماره 17 - ( 1386 )                   جلد 4 شماره 17 صفحات 148-125 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.17352932.1386.4.17.6.9

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Analysis and Criticism of Mawlana’s Generosities in Rumi's Sepahsalar Treatise. LIRE 2007; 4 (17) :125-148
URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-37446-fa.html
غلامحسین زاده دکتر غلامحسین. نقد و تحلیل حکایات کرامتهای مولانا در رساله سپهسالار. پژوهش‌های ادبی. 1386; 4 (17) :125-148

URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-37446-fa.html

نقد و تحلیل حکایات کرامتهای مولانا در رساله سپهسالار
دکتر غلامحسین غلامحسین زاده*
دانشگاه تربیت مدرس
چکیده:   (1851 مشاهده)
کرامات به اعمال خارق‌ عادتی گفته می‌شود که از اولیا سر می‌زند. از روزگاران گذشته تا امروز، حکایات فراوانی درباره کرامات از اولیا نقل و شایع شده که یکی از دلایل عمده آن، کرامت خواهی و کرامت‌جویی کسانی بوده است که داستانهای کرامتی را با آرزوها و خواسته‌های خود هماهنگ دیده‌‌اند. از دلایل دیگر رواج آن می‌توان به بیان کرامات در قالب داستانهای جذاب اعتقادی مردم به مشایخ و بزرگان اهل معنا اشاره کرد. فریدون بن احمد سپهسالار که چهل سال مرید و ملازم مولانا بوده، چهل حکایت از کرامات مولانا در بخش کرامات رساله خود آورده است. نقد و بررسی این حکایات نشان می‌دهد که هرچند حدود یک چهارم آنها فاقد درونمایه‌های کرامتی است، دارای ویژگیهای دیگری است که به اهداف کرامت‌ نامه‌نویسی کمک شایانی می‌‌کند. سایر حکایات نیز غالباً از نظر موضوع و ساختار با اصول و معیارهای داستانپردازی و نقد ادبی مطابقت دارد و از ارزش ادبی ویژه‌ای برخوردار است. از سوی دیگر چون در حکایات کرامتی رساله سپهسالار تا حد امکان، اصول واقعگرایی رعایت شده، کرامات نقل شده در این کتاب واقع‌نما و باورپذیر شده و از نظر اصول و شگردهای داستانپردازانه نیز ارزش و اهمیت ویژه‌ای یافته است. تطبیق بعضی از حکایات سپهسالار با قواعد ریخت‌شناسی داستانهای پریان نشان می‌دهد که این حکایات با ساختار حکایات پریان نیز سازگار است. همین ویژگیها سبب شده است که مناقب‌نامه‌نویسان بعدی مولانا همه از حکایات رساله سپهسالار بهره بجویند.
 

 
واژه‌های کلیدی: کلید واژه‌: کرامات، رساله سپهسالار، داستان، نقد ادبی، مولوی
متن کامل [PDF 234 kb]   (2492 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: ادبیات کلاسیک
دریافت: 1398/7/24 | پذیرش: 1398/7/24 | انتشار: 1398/7/24
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.