دوره 19، شماره 77 - ( 1401 )                   جلد 19 شماره 77 صفحات 148-125 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Roodgar M. The course of practical mysticism in the Khorasan. LIRE 2022; 19 (77) :125-148
URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-65701-fa.html
رودگر محمد. سیر سلوک در عرفان خراسان تا رجعت به سنّت نخست در قرن هفتم. پژوهش‌های ادبی. 1401; 19 (77) :125-148

URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-65701-fa.html


پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی ، Roodgar@gmail.com
چکیده:   (1024 مشاهده)
در این پژوهش ابتدا سنّت سلوک خراسانی در میان انواع سنّتها ارزیابی شده، و به ویژگیهای مهمِ آن همچون تأکید بر ریاضت، سکر، شطح و فنای در پیر اشاره شده است. آن گاه برای ترسیم این سلوک پویا در زمینه عرفان خراسانی به سه نقطه عطف مهم در مسیر تحوّلاتِ آن توجه شده است: نخست، شکل‌گیری اولیه توسط شخصیت­هایی چون احمد غزالی، بنیانگذار عرفان عاشقانه. در این مرحله، پیران خراسان پس از تعریف مبانی نظری و سلوکی خود، رفته­ رفته به نظام خانقاهیِ تعریف ­شده­ای تن دادند که پایه ­های اصلی سلوک در آن، ریاضت و چلّه ­نشینی­های مستمر بود. دوم، پویایی و شکوفایی توسط نجم‌الدین کبری، بنیانگذار سلوک شُطّار. در این مرحله، گرچه تلاش این بود که شیوه­ای میانه در سلوک اتخاذ شود، نقش پررنگ نظام ریاضتها و آداب مستحکم خانقاهی مانع بود که تغییری اساسی رقم بخورد. مرحله سوّم، بازگشت به سنّت نخست توسط شخصیتی چون شمس تبریزی در قرن هفتم است. او اتّکای سلوک خراسان را به نظام خانقاهی انحرافی جدّی دانست و آن را به وابستگی به ولایت معنوی مشایخ و آموزه فنای در پیر سوق داد. روش پژوهش، توصیفی و تحلیلی و به منابع کتابخانه ­ای مستند است.
متن کامل [PDF 439 kb]   (289 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل (کامل) | موضوع مقاله: ادبیات کلاسیک
دریافت: 1399/7/5 | پذیرش: 1400/6/27 | انتشار: 1401/7/30

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.