1- دانشگاه فرذوسی مشهد
2- دانشگاه فردوسی مشهد ، bameshki@um.ac.ir
چکیده: (1830 مشاهده)
مسأله اساسی این پژوهش بررسی رمان سرگذشت حاجی بابا اصفهانی به عنوان رمانی پیکارسکی که تلاش می شودِ ویژگیهایِ پیکارسکیِ این رمان بررسی شود. در این پژوهش این موضوع واکاوی میشود که بنا به چه دلایلی، رمان سرگذشت حاجی بابای اصفهانی میتواند رمان پیکارسکی و حاجی بابای اصفهانی شخصیت پیکارو قلمداد شود. با توجه به نتایج، رمان سرگذشت حاجی بابا اصفهانی به دلیل داشتن زبان هجوآمیز و انتقادی بودن اثر، سادگی زبان نگارش، زاویۀ دید اوّلشخص، رئالیستی و واقعگرایانه بودن و ساختار اپیزودیک، رمانی پیکارسکی به شمار میآید و حاجی بابا اصفهانی به دلیل برخورداری از ویژگیهایی همچون دروغگویی، فریبکاری و حیله گری، زیرکی، متعلق بودن به طبقات پایین جامعه، دائم السفر بودن، وابسته و جیره خوار اربابان متعدّد بودن و پایبندِ اخلاق نبودن، قهرمان پیکاروی بهتمام معناست. همچنین اوضاع نابسامان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در دورۀ فتحعلیشاه قاجار، سبب ایجاد هرج و مرج، ناامنی و به همریختگی اوضاع جامعۀ ایران آن روزگار و ظهور انسانهای پیکارو صفت شدهاست که در نهایت به پدیدآمدن ژانری میانجامد که رویکرد انتقادی- هجوی از شرایط و آدمهای پیکاروگونه از ویژگیهای مهم آن است و به گونه مطلوبی شرایط آن عصر را ترسیم کرده است.
نوع مقاله:
مقالات علمی پژوهشی |
موضوع مقاله:
ادبیات معاصر / داستان / رمان دریافت: 1399/11/15 | پذیرش: 1400/3/25 | انتشار: 1400/7/30