منجی در کالبد روشنفکر: بررسی نقش اجتماعیِ منجیِ روشنفکر در «منجی در صبح نمناک» اثر اکبر رادی از دید ژیلبر دوران

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسنده
دانشگاه تهران
چکیده
«منجی در صبح نمناک»، داستان نویسندۀ روشنفکری­ ست که خود را نجاتبخش جامعه می­ داند؛ ولی سرانجام شکست می­ خورد. این پژوهش در پی یافتن رابطۀ منجی در عنوان نمایشنامه و روشنفکری که شخصیت اصلی نمایشنامه است از اسطوره­ کاوی ژیلبر دوران استفاده کرده است تا مشخص سازد منجی کیست؛ چه رابطه­ ای با اوضاع جامعه ­ای دارد که اثر در آن شکل گرفته و چه چیز باعث شکستش شده ­است. برای تحلیل نمایشنامه، بعد از ارائۀ پیرنگ، عناصر بینامتنی اثر مطالعه و مشخص می ­شود منجی که در ارتباط با مسیح است در شخصیت روشنفکر نمایشنامه تجلی یافته ­است. ولی از دید جامعه­ شناسی، روشنفکر تنها در صورتی می­ تواند در جامعه ­اش تأثیرگذار باشد که از دل آن جامعه و برای آن جامعه باشد و هر جایی که ارتباط روشنفکر و جامعه­ اش قطع شود، او معنایش را از دست می­ دهد و درست به همین دلیل است که منجی معناباخته در این نمایشنامه، شکست می­ خورد. این پژوهش، توصیفی-تحلیلی، و از روشهای کتابخانه­ ای و اینترنتی گردآوری شده ­است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات