دو ساخت کهن‌گرا در زبان‌ فارسی و مشابه آنها در زبان استونیایی«دارندگی» و «خوش‌آیندی»

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسندگان
محمدرضا عمرانپور
فروغ صهبا
دانشگاه اراک
2634.21.83.167
چکیده
بنابر تقسیم‌بندی زبانشناسان، زبان فارسی و استونیایی از دو خانواده زبانی متفاوتند؛ اما در این دو زبان ساختها و عناصر متناظر و مشابه بسیاری هست؛ از جمله دو ساخت کهنگرای «دارندگی» و «خوشایندی» در زبان فارسی که در ساختار نحوی و صرفی مشابهت زیادی دارد با دو ساخت متناظر که امروزه در زبان استونیایی به کار می‌رود. این مقاله پس از توضیح مختصری در باره اجزای سازنده آنها به بررسی و تحلیل تطبیقی این دو ساخت در فارسی و استونیایی می‌پردازد:

ا- ساخت بیان دارندگی، ساختی که دلالت می‌کند بر اینکه کسی دارنده چیزی است یا چیزی متعلق به کسی است؛ مانند «مرا کتابی است.» در فارسی و معادل آن در زبان استونیایی، مانند



Mul
On
vend.


I-adess
be:3sg
a brother


on me
Is
a brother


مرا
است
برادری



2- ساخت بیان خوشایندی، ساختی که حاکی است از اینکه کسی، چیزی را دوست دارد یا چیزی خوشایند کسی است؛ مانند «مرا این کتاب خوش آید.» در فارسی و معادل آن در زبان استونیایی؛ مانند




Mulle
meeldib
see raamat.


I-allative
be pleasant:3sg
this book


on(for) me
is pleasant
this book


مرا
خوش آید
این کتاب



نتیجه پژوهش اولا تقویت‌کننده نظر زبانشناسانی است که معتقد به خانواده زبانهای هند و اورالیک هستند. ثانیا بیانگر این پیشفرض است که دو زبان فارسی و استونیایی از ارتباط یا پیوند بسیار دوری برخوردارند که پژوهشهای مقابله‌ای دیگر می‌تواند نفی یا اثبات آن را معین کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

پژوهشهای ادبی
دوره 21، شماره 83
اردیبهشت 1403
صفحه 167-194