تحلیل نقش اَسنادی ادبیات جنگ برای مطالعات جامعه‌شناختی و سیاست‌گذاری‌ اجتماعی (بررسی موردی چند رمان منتخب)

نوع مقاله : پژوهشی اصیل (کامل)

نویسنده
پژوهشگاه علوم انسانی مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
چکیده
مسألۀ این پژوهش، بررسی نقش و کارکرد ادبیات جنگ در عرضۀ اسناد برای تحلیلها و سیاستگذاریهای اجتماعی است. بر همین اساس، در سه موضوع «وضعیت اجتماعی مردم شهرهای جنوب»، «تحکیم یا تهدید هویت ملی‌» و «زنان»، نمونه‌هایی را از این کارکرد متن ادبی نشان می‌دهد. برای بررسی موضوع، از میان جامعه آماری رمانهای جنگ، چند نمونه از داستانهایی که به این مسائل پرداخته‌اند، انتخاب شده و محتوای روایت آنها در مواجهه با مسائل اجتماعی مرتبط با مسائل مذکور احصاء شده است. این پژوهش نشان می‌دهد که روایت داستانی جنگ چگونه توانسته است دربارۀ مواجهه روزمره مردم شهرهای جنوب با مسائل اجتماعی ناشی از جنگ به ثبت وقایع نگارانه بپردازد و از این نظر، مخاطب متخصص، با انواع مسأله‌ها و موضوعات اجتماعی ناشی از جنگ آشنا می‌شود و در حل مسائل و سیاستگذاریهای اجتماعی از آن بهره می‌برد. در روایتهای منتخب، دگردیسیهای اجتماعی و تزلزل در بنیان خانواده‌ها به سبب جنگ، روابط اجتماعی مردم با هم و مردم با دولت، آوارگی و مهاجرت ناشی از جنگ و پیامدهای اجتماعی آن برای آوارگان و شهرهای مقصد، نگرش به زنان و هویت‌های قومی و اثرپذیری آنها از جنگ برجسته است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات