در این مقاله با روش تحلیل محتوا و با رویکرد مقایسه‌ای، پاره‌ای از غلط‌های جامع‌التواریخ (تاریخ ایران و اسلام) تصحّیح محمد روشن به شکل درست خود باز آمده است. در اصلاح این غلط‌ها، به کتاب تاریخ معجم که یکی از منابع رشیدالدین فضل‌الله در تالیف جامع‌التواریخ است و این امر تا امروز بر اهل تحقیق مغفول مانده، رجوع شده‌است. برای اصلاح این لغزشها، عبارتهای برگرفته جامع‌التواریخ واژه به واژه با عبارتهای تاریخ معجم، به عنوان نسخه کمکی، مقابله شده و با توجه به مفهوم و معنی عبارتها، صورت درست واژههای نادرست جامع‌التواریخ ذیل شخصیتهای پیشدادی و کیانی نشان داده شده‌است. در ضمنِ مقایسه عبارتها، در مواردی جای بیاض برخی واژه‌ها در جامع‌التواریخ چاپی که در نسخ مورد استفاده مصحح، مخدوش و ناخوانا بوده، تکمیل شده است. نتیجه آن که جامع‌التواریخ، تصحّیح روشن صورت نهایی این کتاب نیست و با اعمال این اصلاحات، چاپهای بعدی این کتاب منقح‌تر خواهد بود.
ابوالقاسم عبدالله بن محمد القاشانی؛ تاریخ اولجایتو (تاریخ پادشاه سعید غیاث الدنیا و الدین اولجاتیو)، به اهتمام مهین همیلی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1348.
افشار، ایرج؛ «اطلاعاتی درباره چاپهای جامع التواریخ»، یغما، شماره 158، 1340، صص 266-264.
اقبال آشتیانی، عباس؛ تاریخ مغول و اوایل ایام تیموری، تهران: نشر نامک، 1376.
بناکتی، داوود بن تاج الدین؛ تاریخ بناکتی، به کوشش دکتر جعفر شعار، تهران: انجمن آثار ملی، 1348.
بهار، محمد تقی؛ سبک شناسی، جلد سوم، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر، 1369.
تهرانی، آقا بزرگ؛ الذریعه الی تصانیف الشیعه، الجزء الثالث، نجف: مطعبه العزی، 1357 هـ.
ثعالبی، عبدالملک، تاریخ ثعالبی (غرر اخبار ملوک الفرس)، ترجمه محمد فضائلی، تهران: نقره، 1368.
جوینی، عطاملک؛ تاریخ جهانگشای، جلد اول، به سعی و اهتمام محمد بن عبدالوهاب قزوینی، چاپ چهارم، تهران: ارغوان، 1370.
حسینی قزوینی، شرف‌الدین؛ المعجم فی آثار ملوک العجم، به کوشش احمد فتوحی نسب، چاپ اول، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1383.
خطیبی، ابوالفضل؛ «نگاهی به چاپ تازه‌‌ی جامع التواریخ»، نامه فرهنگستان،شماره3، 1374، صص 144-138.
دانشنامه جهان اسلام؛ جلد ششم، زیر نظر حداد عادل، تهران: بنیاد دایره المعارف اسلامی، 1380.
دایره المعارف فارسی؛ به سرپرستی غلامحسین مصاحب، حلد اول، تهران: امیر کبیر، 1381.
رشید الدین فضل الله؛ جامع التواریخ (تاریخ ایران و اسلام)، تصحیح و تحشیه محمد روشن،چاپ اول، میراث مکتوب، 1392.
ـــــــــــــــــــ؛ جامع التواریخ (تاریخ سلطان یمین الدوله محمود بن سبکتگین و اسلاف و اخلاف و ... از تواریخ دیالمه و آل بویه و آل سامان)، به سعی و اهتمام احمد آتش، چاپ اول، تهران: دنیای کتاب، 1362.
ـــــــــــــــــــ ؛ جامع التواریخ (تاریخ سامانیان و بویهیان و غزنویان)، تصحیح و تحشیه محمد روشن، تهران: میراث مکتوب، 1386.
روشن، محمد؛ «گفتاری در باب انتحال از ترجمه تاریخنامه بزرگ طبری تا دیوان حافظ مینوی»، کتاب شناخت (مجموعه مقالات)، تهران: کتابخانه طهوری، 1363، صص 34-74.
شهیدی، سید جعفر؛ «سبک آثار فارسی خواجه رشیدالدین»، مندرج در خطابه‌های تحقیقی درباره رشیدالدین، تهران: دانشگاه تهران، 1350، صص 202 -183.
صفا، ذبیح الله؛ تاریخ ادبیات در ایران، جلد سوم، بخش دوم، چاپ هشتم، تهران: فردوس، 1371.
صفی پور، عبدالرحیم ابن عبدالکریم؛ منتهی الارب فی لغه العرب، تهران: کتابخانه سنایی، بی تا.
طبری، محمد بن جریر، تاریخنامه طبری، مجلد اول، چاپ چهارم، تصحیح و تحشیه محمد روشن، تهران: سروش، 1389.
ظهیری سمرقندی، محمد بن علی؛ اغراض السیاسه فی اعراض الریاسه، به تصحیح جعفر شعار، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، 1349.
ــــــــــــــــــــــــــــ؛ سندبادنامه مقدمه و تصحیح سید محمد باقر کمال الدینی، تهران: میراث مکتوب، 1392.
فروزان فر، بدیع الزمان؛ احادیث مثنوی، چاپ پنجم، تهران: امیرکبیر، 1370.
کرمینی، علی بن محمد؛ تکمله الاصناف، به کوشش علی رواقی با همکاری سیده زلیخا عظیمی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، 1385.
مرتضوی، منوچهر؛ «جامع التواریخ و مولف واقعی آن، رشیدالدین از نظر کاترمر» (مانده از شماره پیشین)، نشریه دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز، شماره 59، 1340، صص 516 – 526.
ـــــــــــــــ؛ «جامع التواریخ و مولف واقعی آن»، نشریه دانشکده ادبیات تبریز، سال سیزدهم، 1340، صص 31-92.
مینوی، مجتبی؛ «جامع التواریخ: رشیدالدین فضل الله همدانی وزیر»، دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران: سال هفتم، شماره 4، 1339، صص 51-1.
ناصح بن ظفر جرفادقانی، ابوشرف؛ ترجمه تاریخ یمینی، به اهتمام دکتر جعفر شعار، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب، 1345.
وراوینی، سعدالدین؛ مرزبان نامه، با مقابله و تصحیح و تحشیه محمد روشن، چاپ دوم، تهران: نشر نو، 1367.
پژوهشهای ادبی