در این مقاله، که درباره نقشهای فعل در روایت است، ابتدا اهمیت فعل از نگاه صاحبنظران روایت، مطرح، و سپس ضمن پرداختن به مفاهیم بنیادی این موضوع، طبقهبندیهای تازه در زمینه فعلشناسی از زاویه روایتپژوهی معرفی شده است.
شگردهای فعل و نقش دوگانه آن نیز، هم در ساحت نحوی و هم در ساحت روایتی، مورد توجه بوده است.
در این بررسی سعی شده است تا با استفاده از نظریههای روایتشناسانه، نقش فعل در مفاهیمی مانند پیرفت، کنش، توصیف، نمایش، کانونیسازی و دگردیسیهای نحوی به شیوهای روشن بیان شود و در نهایت، تأثیرگذاری افعال در ایجاد نوعی طبقهبندی گونههای داستانی و پرداخت سبکشناسانه رمانها مورد ارزیابی قرارگیرد.
در بخش روانشناسی با ارائه برخی آزمونها و طرح جملات همپایه و ناهمپایه، اهمیت فعل در خوانش و حفظ و درک مضامین متن روایی، مطمح نظر واقع میشود. در ساخت نحوی، اقسام فعل معرفی، و در جلوههای ویژهای همچون حذف، تکرار و تراکم فعل، تأثیر این شگردها در عناصر مهم داستانی مثل پیرنگ، شخصیت و زمان داستان برجسته میشود. علاوه بر این، معناشناسی فعل در روایت نیز قابل طرح است که در طی آن، پژوهنده تلاش می‌کند؛ ظرافتها و ظرفیتهای فعل در ساختن متنهای شاخص ادبی را نمایش دهد.
پژوهشهای ادبی