تأثیر «زاویه دید» در ایجاد صدای «فرامتن» در داستانهای «سیمین دانشور» بر پایه بخش‌بندی «ژرار ژنت»

نوع مقاله : مقالات علمی پژوهشی

نویسنده
دانشگاه جامع علمی کاربردی اراک
چکیده
زاویه دید، دریچه­ای است که نویسنده پیش روی خواننده می­گشاید تا از رهگذر آن رخدادهای داستان نگریسته شود. راوی و بازتابنده تا زمانی ارزشمندند که بتوانند صدای خود را داشته باشند؛ زمانی که در تله راوی خودمختار گرفتار گردند، روایت به «آسیب صدا » دچار آمده و داستان به «تک­صدایی» می­انجامد.

گزارش پیش رو در چارچوب بخش­بندی «ژرار ژنت» انجام پذیرفته و پنج گونه از زاویه دید در داستانهای «سیمین دانشور» سنجیده شده­اند.خواست این جستار آن است که دریابد زاویه دید در داستانهای دانشور تا چه اندازه بر سازوکار راوی و بازتابنده تأثیر گذاشته­اند و دخالت نویسنده در کدام زاویه دید نادر بوده است. این گفتار در کندوکاوهای خویش دریافته است که در داستانهای دانشور دو گونه «صدا» وجود دارد. نخست صدای شخصیت، راوی یا بازتابنده است که صداهای «درون متن» را می­سازند و دوم، صداهای «فرامتن» است که افزون بر متن قرار گرفته­اند. در بخشی از زاویه دیدها صداهای فرامتن بیشتر وجود دارد و در پاره­ای دیگر، صداهای درون متن، بایستگی خود را دارا هستند.

گردآوری داده­ها به پشتیبانی فن کتابخآنهای و فیش­برداری انجام یافته که با روش «توصیفی- تحلیلی» سنجیده شده­اند. در پایان نمودار آماری، چشم­انداز زاویه دید و پراکندگی صدای فرامتن در داستانها را نشان خواهد داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات