«آل» اوج تجلی فمینیسم در آثار ایل؛ بررسی مؤلفه‌های زن‌محوری در داستانک «آل» اثر محمد بهمن‌بیگی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل (کامل)

نویسنده
دانشگاه فرهنگیان ، پردیس رجایی فارس
چکیده
در پژوهش پیش‌رو، بررسی فمینیستی آل در دو بخش عمده انجام­ پذیرفته ­است: نخست، بررسی عوامل کلی و جهانی فمینیسم و تحلیل مصادیق مربوط به هر عامل؛ دوم، تحلیل جلوه­های ویژه زن­محوری و تبیین جنبه­های متمایز آل از این دیدگاه. مجموع این بررسی­ها ضمن پرده ­برداشتن از عوامل زیستی و فرهنگی، ازجمله، ناآگاهی و خرافه­پرستی، به‌عنوان اصلی‌ترین عامل تعمیق و تثبیت مردسالاری، درک عمیق نویسنده از مظلومیت­های اجتماعی زنان و هم‌‌چنین موضع روشنگرانه و دفاع جسارت­آمیز او از حقوق زنان را در برابر رسوبات فکری و فرهنگی مردسالاری ایل نشان­می­دهد؛ به­گونه­ای که می­توان این اثر را مهمترین داستان فمینیستی بهمن­بیگی و بالطبع «نقطه اوج زن­محوری» در آثار داستانی ایل تلقی کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- آبوت، پاما و والاس، کلر؛ جامعه‌شناسی زنان؛ ترجمه منیژه نجم عراقی، تهران: نی، 1387.
- آریانپور، منوچهر؛ فرهنگ یک‌جلدی پیشرو؛ تهران: جهان رایانه، 1387.
- ابویسانی، حسین و فاطمه کاری؛ «تحلیل رمان زینب براساس نقد فمینیستی»؛ پژوهشنامه نقد ادب عربی، 4، (1391)، ص 26- 6.
- باقری، نرگس؛ «کاربرد نقد زن‌محور در پژوهشهای ادبی»، پژوهشهای ادبی، 12، 48، (1394)، ص 34- 9.
- برسلز،چارلز؛ درآمدی بر نظریه‌ها و روشهای نقد ادبی؛ ترجمه مصطفی عابدینی‌ فرد؛ تهران: نیلوفر، 1389.
- بهمن‌بیگی، محمد؛ بخارای من ایل من؛ تهران: آگاه، 1369.
- ـــــــــ، ـــــ. به اجاقت قسم؛ شیراز: نوید، 1379.
- بیسلی، کریس؛ چیستی فمینیسم؛ ترجمه محمدرضا زمردی، تهران: روشنگران و مطالعات زنان، 1385.
- پاینده، حسین؛ گفتمان نقد؛ تهران: روزنگار، 1382.
- تانگ، رزمری؛ درآمدی جامع نظریه‌های فمینیستی؛ ترجمه منیژه نجم عراقی،تهران: نی، 1387.
- تایسن، لیس؛ نظریه‌های نقد ادبی معاصر؛ ترجمه مازیار حسین‌زاده و فاطمه حسینی، تهران: نگاه امروز، 1387.
- داد، سیما؛ فرهنگ اصطلاحات ادبی؛ تهران: مروارید، 1385.
- دوبوار، سیمون؛ جنس دوم، ترجمه قاسم صنعوی؛ تهران: توس، 1380.
- رابینز، روت؛ فمینیسم‌های ادبی؛ ترجمه احمد ابومحبوب، تهران: افراز، 1389.
- رضایی، حمید و ابراهیم طاهری عبده‌وند؛ «جایگاه زن و خانواده در ضرب‌المثل‌های بختیاری»؛ فرهنگ و ادبیات عامه، 3، 6، (1394)، ص 42- 21.
- روباتام، شیلا؛ زنان در تکاپو؛ ترجمه حشمت‌الله صباغی، تهران: شیرازه، 1387.
- سلدون، رامان و ویدوسون، پیتر؛ راهنمای نظریه ادبی معاصر؛ ترجمه عباس مخبر، تهران: طرح نو، 1384.
- عزتی، زهره و همکاران؛ «تحلیل گفتمان جایگاه زن در ضرب‌المثل‌های ترکی»؛ فرهنگ و ادب عامه، 6، 19، (1397)، ص 95- 71.
- عزیززاده، گیتی؛ زن و هویت‌یابی در ایران امروز؛ تهران: روشنگران، 1387.
- قاسم‌زاده، علی و فاطمه اکبری؛ «مؤلفه‌های نوشتار زنانه در رمان سرخی تو از من»؛ زبان و ادبیات فارسی، 24، 80، (1395)، ص 205- 181.
- گرو، بنوات؛ زنان از دید مردان؛ ترجمه محمدجعفر پوینده، تهران: جامی، 1378.
- مک‌آفی، نوئل؛ جولیا کریستوا؛ ترجمه مهرداد پارسا، تهران: مرکز، 1384.
- مکاریک، ایرناریما؛ دانشنامه نظریه‌های ادبی معاصر؛ ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران: آگه، 1390.
- میرصادقی، جمال؛ عناصر داستان؛ تهران: سخن، 1385.
- M.H.Abrams (1999): A Glossary of Literary Terms,Heinle Publication,7th. ed,p89