رویکردهای آموزش زبان فارسی بر پایۀ ادبیات فارسی

نوع مقاله : پژوهشی اصیل (کامل)

نویسندگان
1 دانشگاه فردوسی
2 دانشگاه کمبریج
چکیده
رابطۀ میان آموزش زبان و ادبیات دو سویه دارد؛ از یک سو یکی از اهداف غایی آموزش زبان، ورود به عرصۀ ادبی هر زبانی است و از سوی دیگر ادبیات ابزاری است برای آموزش زبان و ارتقای مهارتهای زبانی. سویۀ دوم در ایران کمتر شناخته شده است؛ بنابراین در این مقاله برآنیم به این سویه بپردازیم. در این راستا در گام نخست از مجموعۀ کتابها و منابع معتبر علمی، سیزده رویکرد عمومی در آموزش زبان بر بنیان ادبیات جمعبندی و معرفی شد که این امر برای نخستین بار صورت گرفته است و در گام دوم برای هر رویکرد، مثالها و نمونههایی از مجموعه کتابهای آموزش نوین زبان فارسی در جایگاه یکی از منابع اصلی آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان در مراکز معتبر- انتخاب و بر اساس شاخصههای نظری هر رویکرد تحلیل و تبیین گردید. دستاورد این پژوهش در این است که بخشی از ظرفیتهای ادبیات فارسی را در آموزش زبان و ارتقای مهارتهای زبانی آشکار میکند و دریچهای نوین را به سوی آموزش زبان فارسی به غیرفارسیزبانان میگشاید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


اصغرپور ماسوله، مهرداد و ذوالفقاری، حسن و دیگران؛ «سنجش رغبت فارسی‌آموزان غیرایرانی به ادبیات فارسی»؛ پژوهشنامۀ آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، س ششم، ش دوم (پیاپی 14)، پاییز و زمستان 1396، ص 116-101.
بنفشه، لیلا؛ «بررسی میزان تأثیر قصه‌گویی و قصه‌خوانی بر درک مطلب شنیداری»؛ پایان-نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه علامۀ طباطبائی، 1388.
جوادی‌راد، عطیه، «بررسی شاخص‌های ساده‌سازی متن‌های کهن ادبی در آموزش زبان فارسی به غیر‌فارسی‌زبانان: مطالعۀ موردی کلیله و دمنه»؛ پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه الزهرا، 1392.
حقی، معصومه و سپیده عبدالکریمی؛ «بررسی میزان بهره‌گیری از متون ادبی در درسنامه‌های آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان»؛ مجموعۀ مقالات همایش واکاوی منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، تهران: خاموش، 1395، ص 500-470.
رضای‌یزدی، مریم؛ «استفاده از متن‌های ادبی برای آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان»؛ پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، 1380.
سادات‌حسینی، زهرا؛ «آموزش واژگان هم‌آوا- هم‌نویسه از طریق داستان به غیرفارسی-زبانان»؛ پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه فردوسی مشهد، 1390.
شمس‌الدین‌نژاد، مجید و امیرحسین مجیری فروشانی؛ «ارائۀ راهکار کمی انتخاب متون و واژگان مناسب برای آموزش ادبیات فارسی به غیر‌فارسی‌زبانان؛ مطالعۀ موردی داستانهای مثنوی»؛ مجموعۀ مقالات همایش واکاوی منابع آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان، تهران: خاموش، 1395. ص 86-64.
علاء‌الدین، نقی؛ «تهیه و تدوین متون خواندن با تکیه بر متون ادبی نثر معاصر برای زبان-آموزان غیرفارسی‌زبان سطح پیشرفته»؛ پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید بهشتی، 1389.
قبول، احسان؛ آموزش نوین زبان فارسی؛ چ اول، 5 ج، مشهد: دکتر احسان قبول، 1395.
گشمردی، محمودرضا؛ «پیشینۀ آموزش زبان خارجی»؛ پژوهش ادبیات معاصر جهان، ش 222، زمستان1383. ص 169-155.
Brumfit, C. J. & Carter, R. A. Literature and language teaching. Oxford University Press.1986.
Carroli, P. Literature in second language education. London: Continuum International Publishing Group. 2008.
Carter, R. & Long, M .N. Teaching literature. London: Longman Group Ltd. 1991.
Duff, A. and A. Maley. Literature. Oxford: Oxford University Press. 1990.
Hall, G. Literature in language education. New York: Palgrave Macmillan. 2005.
Lazar, G. Literature and language teaching: A guide for teachers and trainers. Cambridge University Press. 1993.
Lima, C. Is the rest silence? Latefl voices issue 186. Retrieved from http://www.iatefl.org/iatefl/iatefl-voices. 2005. (October, 2016).
Maley, A. Down from the pedestal: Literature as resource. In R. Carter, R. Walker, C. Brumfit (eds.), Literature and the learner: methodological. 1989.
Savvidou, Ch. An integrated approach to teaching literature in the EFL classroom. The Internet TESLJournal, X, No. 12. [Online] Available: http://iteslj.org/.2004. (April, 2016).
Timucin, M. Gaining insight into alternative teaching approaches employed in an EFL literature. classRevista de Filología y su Didáctica, 2001. 24, 269-293.
Van, T.T.M. The Relevance of Literary Analysis to Teaching Literature in the EFL Classroom. EnglishTeaching Forum, 3, 2-9.
Wellek, R. and A. Warren. Theory of Literature. Harcourt, Brace and Company. 2009. (Last modified: 1948). http://www.archive.org/ details/ theoryofliteratuOOinwell
Widdowson, H. G. Stylistics and the teaching of literature. London: Language Group Ltd. 1975.