مقالۀ حاضر پژوهشهای ادبی زن‌محور (مقاله‌های علمی پژوهشی، کتابها، پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها) را در حوزۀ ادبیات داستانی معاصر، از سال ۱۳۰۰ تا ۱۳۹۴ با رویکردی جامعه‌شناختی مورد بررسی قرار می‌دهد؛ ضمن اینکه تلاش شده است تا با ارائه و بررسی جدولها و نمودارهایی، سال‌شمار تحقیقات، سیر صعودی آنها، نویسندگان و آثار داستانی پُراستقبال، جنسیّت پژوهشگران و رویکردهای تحقیقات نیز مورد نقد و تحلیل قرار گیرند. نتایج نشان می‌دهد که عوامل اجتماعی باعث شدند تا میزان گرایش پژوهشگران به نقد و بررسی آثار داستانی زن‌محور از اواخر دهۀ هشتاد روندی رو به افزایش داشته باشد. سیمین دانشور، زویا پیرزاد و رمانهای سووشون و چراغها را من خاموش می‌کنم بیشترین میزان پژوهشها را به خود اختصاص داده‌اند. تعداد پژوهشگران زن در مقایسه با پژوهشگران مرد بیشتر بوده است. نقدهای جامعه‌شناسانه، فمینیستی و روان‌شناختی، رویکردهای اصلی و توجه به مسائلی نظیر مردسالاری، بی‌هویتی زن، تبعیضهای جنسیّتی، خشونت علیه زنان و غیره از رویکردهای فرعی پژوهشها هستند. با توجه به رویکردها می‌توان گفت که چهرۀ ارائه شده از زن در پژوهشهای ادبی معاصر هرچند دقیق‌تر شده ولی همچنان ناخوشایند است و موضوعات ارزشی مغفول مانده‌اند.
آزاد ارمکی، تقی و غلامرضا غفاری؛ «تبیین نگرش نسلی به زن در جامعه ایران»، پژوهش زنان؛ ش۳ (۱۳۸۱)، صص ۷ ـ ۲۴.
آلن، گراهام؛ بینامتنیت؛ ترجمه پیام یزدانجو، تهران: نشر چشمه، ۱۳۸۵.
باقری، نرگس؛ زنان در داستان، قهرمانان زن در داستانهای زنان داستان‌نویس ایران؛ تهران: انتشارات مروارید، ۱۳۸۷.
باقری، نرگس و پریوش میرزائیان؛ «نگاهی به کاربرد نقد زن‌محور در پژوهشهای ادبی»، پژوهشهای ادبی؛ ش ۴۸ (۱۳۹۴)، صص ۹ ـ ۳۴.
پاینده، حسین؛ «مدلی متفاوت (نقد فرهنگی داستان «مدل» نوشته سیمین دانشور از سه منظر در مطالعات زنان)»، مطالعات فرهنگی و ارتباطات؛ ش ۱۱ (۱۳۸۷)، صص۱ ـ ۱۸.
حسینی، مریم؛ ریشه‌های زن ستیزی در ادبیات کلاسیک فارسی؛ تهران: نشر چشمه، ۱۳۸۷.
رضوانیان، قدسیه و هاله کیانی بار فروشی؛ «بازنمایی هویت زن در آثار داستان‌نویسان دهه هشتاد»، ادب پژوهی؛ ش ۳۱ (۱۳۹۴)، صص ۳۹ ـ ۶۳.
سبزیان، سعید و میرجلال‌الدین کزازی؛ فرهنگ نظریه و نقد ادبی؛ تهران: انتشارات مروارید؛ ۱۳۸۸.
عاملی‌رضایی، مریم؛ «بررسی و تحلیل ساختار مناسبات خانوادگی در رمانهای دهه شصت»، ادبیات پارسی معاصر؛ ش ۳ (۱۳۹۲)، صص۲۷ ـ ۵۰.
علاسوند، فریبا؛ «اگر زن نباشی ـ ضرورت نگاه نظام‌مند به الگوی شخصیت زن مسلمان ـ»، خردنامه همشهری، ش ۱۶ (۱۳۸۶)، ۳۸ ـ ۴۰.
نجّار همایونفر، فرشید «مقایسه تطبیقی فمینیسم در «چراغها را من خاموش می‌کنم» اثر زویا پیرزاد و «گلهای داوودی» اثر جان اشتاین بک»، ادبیات تطبیقی، ش ۱۱ (۱۳۹۳)، صص ۳۸۱ ـ ۳۹۹.
نجم عراقی، منیژه و دیگران؛ زن و ادبیات؛ تهران: نشر چشمه، ۱۳۸۵.
یزدانی، زینب؛ زن در شعر فارسی؛ تهران: انتشارات فردوس، ۱۳۷۸.
پایگاه‌های علمی
http://irandoc.ac.ir
http://library.ut.ac.ir
www.ensani.ir
www.magiran.com
www.nlai.ir
www.noormags.ir
www.sid.ir
پژوهشهای ادبی