بررسی و تحلیل بنمایه‌های پایداری و ارتباط آنها با عناصر داستان در رمان «گلاب‌خانم»

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسنده
دانشگاه اصفهان
چکیده
در این پژوهش ضمن کشف و طبقه ­بندی بنمایه‌ها در رمانِ «گلاب­ خانم» نوشتۀ «قاسم­علی فراست»، ارتباط آنها با عناصر داستان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان می‌دهد گونه‌های مختلف بنمایه اعم از اشخاص، اشیاء، حوادث، مکان و غیره که در سراسر رمان وجود دارد در خلق عناصر مختلف داستان مانند شخصیت، مکان، فضا، کشمکش، تعلیق و غیره کاربرد داشته‌اند.

کلیدواژه‌ها


کتابها
ابن منظور، محمد بن مکرم؛ لسان العرب؛ ج ۹، بیروت: دار صادر، ۱۳۷۵.
امیری خراسانی، احمد؛ نامۀ پایداری، مجموعه مقالات سومین کنگرۀ ادبیات پایداری.؛ کرمان: گرا، ۱۳۹۱.
ایرانی، ناصر؛ داستان، تعاریف، ابزارها و عناصر؛ تهران: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ۱۳۶۴.
بارونیان، حسن؛ شخصیت‌پردازی در داستانهای کوتاه دفاع مقدس؛ تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، ۱۳۸۷.
براهنی، رضا؛ قصه نویسی؛ چ چهارم؛ تهران: البرز، ۱۳۶۸.
برومند سرکرده، فیروزه؛ کتاب شناسی دفاع مقدس؛ ج ۱ و ۲، تهران: قدیانی، ۱۳۸۴.
پارسی نژاد، کامران؛ جنگی داشتیم، داستانی داشتیم؛ تهران: صریر، ۱۳۸۴.
پور قربان، حمیدرضا؛ ارزشها و ویژگیهای دفاع مقدس؛ دفتر مطالعات و آموزش نیروی انسانی سازمان مرکزی دانشگاه آزاد واحد خوراسگان، ۱۳۹۱.
حسن بیگی، ابراهیم؛ جنگ و رمانهایش؛ تهران: سروش، ۱۳۹۲.
حنیف، محمد؛ جنگ از سه دیدگاه؛ تهران: صریر، ۱۳۸۶.
حنیف، محمد و محسن؛ کند و کاوی پیرامون ادبیات داستانی جنگ و دفاع مقدس؛ تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، ۱۳۸۸.
داد، سیما؛ فرهنگ اصطلاحات ادبی، واژه‌نامه مفاهیم و اصطلاحات ادبی فارسی و اروپایی؛ چ ۷، تهران: مروارید، ۱۳۹۰.
ـــــــــــــــــ؛ کالبد شکافی رمان فارسی؛ تهران: سورۀ مهر، ۱۳۸۳.
دهقان، احمد؛ آیندۀ رمان و داستان‌نویسی جنگ در ایران؛ مجموعه مقالات سمینار بررسی رمان جنگ در ایران؛ تهران: انتشارات ارشاد اسلامی، ۱۳۷۳.
سلیمانی، محسن؛ تاملی دیگر در باب داستان؛ چ ۵، تهران: حوزه هنری، ۱۳۶۹.
سنگری، محمدرضا؛ ادبیات دفاع مقدس، مباحث نظری و شناخت اجمالی گونه‌های ادبی؛ تهران: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس، ۱۳۸۹.
شیشه گران، پرویز؛ چهل کتاب: معرفی توصیفی چهل داستان دفاع مقدس؛ تهران: گلگشت، ۱۳۸۷.
عبداللهیان، حمید؛ «شیوه‌های شخصیت‌پردازی»، فصلنامۀ ادبیات داستانی»، سال نهم، ش ۵۴ (۱۳۸۰).
ــــــــــــــــ؛ شخصیت و شخصیت پردازی در داستان معاصر؛ تهران: آن، ۱۳۸۱.
کراجکی، محمدبن علی؛ کنز الفوائد؛ ج اول، قم: دارالذخایر، ۱۳۶۸.
طبرانی، سلیمان بن احمد؛ المعجم الاوسط؛ قم: مکتبه المعارف، ۱۳۹۰.
فراست، قاسم‌علی؛ گلاب‌خانم؛ تهران: انتشارات قدیانی، ۱۳۸۵.
مقدادی، بهرام؛ فرهنگ اصطلاحات نقد ادبی، از افلاطون تا عصر حاضر؛ تهران: فکر روز، ۱۳۷۸.
میرصادقی، جمال؛ راهنمای داستان نویسی؛ تهران: سخن، ۱۳۹۰.
ــــــــــــــــ؛ شناخت داستان؛ تهران: نگاه، ۱۳۹۲.
ــــــــــــــــ؛ عناصر داستان؛ چ ۹، تهران: سخن، ۱۳۹۴.
ــــــــــــــــ؛ ادبیات داستانی: قصه، داستان کوتاه، رمان؛ چ ۷، تهران: سخن، ۱۳۹۴.
میرصادقی، جمال و میمنت میرصادقی؛ واژه‌نامه هنر داستان‌نویسی، فرهنگ تفصیلی اصطلاح‌های ادبیات داستانی؛ تهران: مهناز، ۱۳۷۷.
مقالات
آژند، یعقوب؛ «فرهنگ اصطلاحات ادبیات داستانی»، مجله ادبیات داستانی، سال چهارم، ش ۳۹ (۱۳۷۵)، صص ۲۶ – ۳۳.
پارسا نسب، محمد؛ «بن‌مایه: تعاریف، گونه‌ها، کارکرد و غیره»، فصلنامه نقد ادبی، سال اول؛ شماره ۵ (۱۳۸۸)، صص ۷ – ۴۰.
حسینی کازرونی، احمد و محمد رضا کمالی بانیانی؛ «بررسی بن‌مایه‌های تعلیمی و اخلاقی سووشون»، فصلنامۀ تحقیقات تعلیمی و غنایی زبانن و ادب فارسی؛ ش ۱۹ (۱۳۹۳)، صص ۷۹ ـ ۹۶.
تقوی، محمد و الهام دهقان؛ موتیف چیست و چگونه شکل می گیرد؟؛ فصلنامۀ نقد ادبی، ش ۸ (۱۳۸۸).
دستغیب، عبدالعلی؛ «نقد رمان گلاب‌خانم»، مجله ادبیات داستانی، سال چهارم، ش ۳۹ (۱۳۷۶)، صص ۸۵ -۱۳۹.
دری، زهرا و راضیه فقیهی؛ «تحلیل بن‌مایه‌های داستانی منظومۀ عزیز و نگار»، فصلنامۀ تخصصی تحلیل و نقد متون زبان و ادبیات فارسی؛ ش ۱۷ (۱۳۹۲)، صص ۱۸۹- ۲۱۳.
دهقان، الهام و محمد تقوی؛ «موتیف، گونه‌ها و کارکردهای آن در داستان‌های صادق هدایت»، فصلنامۀ نقد ادبی؛ سال چهارم، ش ۱۳ (۱۳۹۰)، صص ۹۱- ۱۱۵.
سمیعی گیلانی، احمد؛ «مضمون، مایۀ غالب و نماد»، نامۀ فرهنگستان؛ ش ۲ (۱۳۸۶)، صص ۴۹ – ۵۹.
منابع خارجی
Baldick, Chris. (۱۹۹۰). Oxford Dictionary of Term. New York : Oxford University Press.
Cuddon, J.A. (۲۰۰۶). A Dictionary of Literary Term and Literary Theory. Molden: Black Well Publisher.
Shaffer, Lawrence. (۲۰۰۵). Encyclopedic Dictionary of Literary Criticism. Delhi: IVY Publishery House.
Seigneuret, Iean –Charles . (۱۹۸۸). Dictionary of Literary. Themes and Motifs. New York: Greenwood press.
T.Shipley, Joseph (۱۹۷۰). Dictionary of World Literary Term: London: George Allen.