استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بابل
چکیده
شعر «میراث» یکی از اشعار مهدی اخوان ثالث است که شاعر سعی کرده است در آن با استفاده از زبان ادبی فاخر، تناسب و پیوند محکمی میان صورت و محتوا ایجاد کند. در این مقاله با روشی تحلیلی - توصیفی به عوامل تکرار، انسجام و روایت در شعر «میراث» پرداخته شده است تا نقش روابط موجود بر عناصر ساختاری این شعر، که دلالت کلّی این شعر را ساخته است، تبیین، و از این طریق مهمترین ویژگیهای ساختاری این شعر و رمز ماندگاری و زیبایی آن نشان داده شود. نتیجه این است که شاعر در این شعر با توجه فراوان به ساختار، انسجام صوری مناسبی به شعر بخشیده و با استفاده از روابط ساختاری چون تکرار، انسجام و روایت، شعری را پدید آورده است که هم از نظر حسن انتخاب واژگان و مناسبات آنها در جایگاه همنشینی و جانشینی از شعرهای موفق معاصر است.
آرینپور، یحیی؛ از صبا تا نیما؛ تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی، 1351.
آسابرگر، آرتور ؛روایت در فرهنگ عامیانه رسانه و زندگی روزمره؛ ترجمه محمدرضا لیراوی، تهران: سروش، 1380.
اخوانثالث،مهدی؛ صدای حیرت بیدار؛ زیر نظر مرتضی کاخی؛ تهران: زمستان، 1371.
بدعتها و بدایع نیمایوشیج؛ تهران: زمستان، 1376.
آخر شاهنامه؛ تهران: انتشارات زمستان، 1381.
اسکولز، رابرت؛ درآمدی بر ساختارگرایی در ادبیات؛ ترجمه فرزانه طاهری؛ چ دوم، تهران: آگاه، 1383.
ایگلتون، تری؛ پیشدرآمدی بر نظریه ادبی؛ ترجمه عباس مخبر، چ پنجم، تهران: نشر مرکز، 1388.
براهنی، رضا؛ طلا در مس؛ ج دوم، تهران: نشر نویسنده، 1388.
تسلیمی، علی؛ گزارههایی در ادبیات معاصر ایران(شعر)؛ تهران: نشر اختران، 1383.
تودوروف، تزوتان؛ بوطیقای ساختارگرا؛ ترجمه محمد نبوی، تهران: آگاه، 1379.
حدادی، الهام ؛ زبان نگاه ققنوس به خاکسترش»، مجموعه مقالات دومین همایش نیماشناسی، ج اول، بابلسر: انتشارات دانشگاه مازندران. 1289
حسنلی، کاووس؛ گونههای نوآوری در شعر معاصر ایران؛ چ سوم، تهران: نشر ثالث، 1391.
حقوقی، محمد؛ شعر زمان ما(2)؛ مهدی اخوان ثالث؛ چ سیزدهم، تهران: انتشارات نگاه، 1387.
خاقانی، بدیلبنعلی؛ دیوان؛ به تصحیح ضیاءالدین سجادی، چ نهم، تهران: انتشارات زوار، 1388.
دهقانی، ناهید؛«بررسی عناصر ایجاد انسجام متن در کشفالمحجوب هجویری»، مجله آینه میراث، س هفتم، ش دوم، پاییز و زمستان(1388)، ص 99تا 119.
راستگو، سیدمحمد؛ هنر سخنآرایی، تهران: سمت، 1382.
روزبه، محمدرضا؛ شرح، تحلیل و تفسیر شعر نو فارسی؛ بررسی اشعار اخوانثالث و...، تهران: نشر حروفیه، 1389.
شریفیان، مهدی؛ «بررسی فرایند نوستالژی در شعر اخوانثالث»، در سفر در آینه؛ نقد و بررسی ادبیات معاصر، گردآوری عباسعلی وفایی، تهران: سخن، 1387.
شفیعیکدکنی، محمدرضا؛ موسیقی شعر؛ چاپ یازدهم، تهران: آگاه، 1388.
شمیسا، سیروس؛ نگاهی تازه به بدیع؛ چاپ دوم، تهران: میترا، 1368.
راهنمای ادبیات معاصر؛ چ دوم، تهران: میترا، 1388.
شمسلنگرودی؛ تاریخ تحلیلی شعر نو؛ جلد دوم، چ پنجم، تهران: نشر مرکز، 1387.
صفوی، کوروش؛ از زبانشناسی به ادبیات؛ ج اول: نظم، چ دوم، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی، 3180.
علویمقدم، مهیار؛ نظریههای نقد ادبی معاصر(صورتگرایی و ساختارگرایی)، تهران: سمت، 1377.
علیپور، مصطفی؛ ساختار زبان شعر امروز؛ چ سوم، تهران: فردوس، 1387.
غیاثی، محمدتقی؛ درآمدی بر سبکشناسی ساختاری؛ چ اول، تهران: انتشارات شعله اندیشه، 1368.
فولادوند، عزتالله؛ از چهرههای شعر معاصر؛ اخوان ثالث، شاملو، سپهری، شفیعی...، تهران: سخن، 1387.
قدمیاری، کرمعلی و دلائیمیلان، علی؛ «تحلیل ساختاری شعر آیآدمها»، مجموعه مقالات دومین همایش نیماشناسی، ج سوم، بابلسر: انتشارات دانشگاه مازندران، 1389.
گلدمن، لوسین؛ نقد تکوینی، ترجمه محمدتقی غیاثی؛ تهران: نگاه، 1382.
لطفیپورساعدی، کاظم؛ درآمدی به اصول و روش ترجمه؛ چ دوم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1374.
لیچ، ادموند؛ لوی استراوس؛ ترجمه حمید عنایت، چ دوم، تهران: خوارزمی، 1358.
محمدی، محمدحسین؛ «دایره همحروفی؛ نظریهای نو در سبکشناسی بکارگیری صامتها و مصوتها»، فصلنامه تخصصی سبکشناسی نظم و نثر فارسی؛ س سوم، ش 4، زمستان 1389، ص 9 تا 22.
محمدیآملی، محمدرضا؛آواز چگور؛ زندگی و شعر مهدی اخوانثالث، تهران: ثالث، 1389.
مهاجر، مهران و نبوی، محمد؛ زبانشناسی و شعر، تهران: نشر مرکز، 1367.
نیکوبخت، ناصر، «معناشناختی و هویت ساختار در شعر نیما یوشیج»، فصلنامه پژوهشهای ادبی، ش 5، 1383، ص 131 تا 146.
وحیدیانکامیار، تقی؛ وزن و قافیه شعر فارسی؛ چ هفتم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی، 1386.
هارلند، ریچارد؛ درآمدی تاریخی بر نظریه ادبی از افلاتون تا بارت؛ گروه ترجمه شیراز، تهران: چشمه، 1388.
Abrams.N.H ؛A Glossary of Literary TermY. Holt: Richart and Winston Inc(1970).
Hawkes.TranceStructuralism and Semiotics. London: Clays Ltd ؛ (1997) .
Halliday M.A.K and Hassan.RCohesion in English. London: Longman ؛ (1976).