دوره 9، شماره 36 - ( 1391 )                   جلد 9 شماره 36 صفحات 146-129 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.17352932.1391.9.36.11.7

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
A Semio-Semantic Analysis of Ecstasy in Literary Discourse. LIRE 2012; 9 (36) :129-146
URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-9626-fa.html
شعیری حمیدرضا. تحلیل نشانه- معناشناختی خلسه در گفتمان‌ ادبی. پژوهش‌های ادبی. 1391; 9 (36) :129-146

URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-9626-fa.html

تحلیل نشانه- معناشناختی خلسه در گفتمان‌ ادبی
حمیدرضا شعیری
دانشگاه تربیت مدرس
چکیده:   (7164 مشاهده)
یکی از ویژگیهای مهم گفتمانهای ادبی، به‌ویژه در شرق، کارکرد خلسه‌ای آن است. از دیدگاه نشانه-معناشناختی، در گفتمان ادبی خلسه زمانی شکل می‌گیرد که کنشها در وضعیتی فرعی قرار گیرند و جای خود را به شوِش، یعنی فرآیندی تنشی- عاطفی دهند که در آن شوِشگر در وضعیتی انفعالی از خود رها گردد و تحت عظمت و اراده یک «دیگر» فرا‌سوژه‌ای «شدنی» آنی را تجربه کند. در واقع، خلسه فاصله بین استقرار در مرز کنش و عبور به هاله معنایی جدید را که با تغییر یا استحاله همراه است، آنقدر کاهش می‌دهد که گفتمان ادبی ما را با وضعیتی کوبشی یا تکانه‌ای مواجه می‌سازد. در چنین حالتی، آنچه به طور طبیعی پایان یک فرآیند است، در ابتدای آن رخ می‌دهد. به همین دلیل، خلسه ادبی کارکردی است که همه محاسبات گفتمانی را به هم می‌ریزد، و خارج از هر نوع زنجیره استدلالی و روایی، سبب غافلگیر شدن و ایجاد وضعیتی استعلایی می‌گردد؛ گویا خلسه وضعیتی است که سوژه گفتمان به واسطه آن خود را در انفصال کامل با آنچه حضور ارجاعی و عینی است می‌یابد و در نوعی غیاب قرار می‌گیرد که سرچشمه گریز از ایستایی و تحمل کنشهای زمانمند است. کارکرد‌های نشانه- معناشناختی خلسه ادبی کدام‌اند؟ چگونه خلسه ادبی زمان کنشی را به زمان شوِشی تغییر می‌دهد؟ چگونه خلسه ادبی شرایط استعلای سوژه گفتمان را فراهم می‌سازد؟ با توجه به توضیحات بالا، هدف از این مقاله تحلیل نشانه- معناشناختی خلسه در گفتمان ادبی به منظور تبیین ساز و کار‌های آن برای دستیابی به ‌الگویی است که بتواند فرآیند تولید خلسه ادبی و نقش آن در تبیین معنا را مطالعه کند.
واژه‌های کلیدی: نشانه- معناشناسی، گفتمان ادبی، خلسه، استعلا، شوِش
متن کامل [PDF 278 kb]   (3562 دریافت)    
موضوع مقاله: نقد ادبی
دریافت: 1391/7/20 | پذیرش: 1391/9/1 | انتشار: 1391/9/12
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.