1- واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد،ایران.
2- واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد،ایران ، mazahern157@gmail.com
3- واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی شهرکرد، ایران.
چکیده: (128 مشاهده)
نظامی گنجهای خالق منظومههای پنجگانه موسوم به خمسه، شاعر قرن ششم هجری و استاد فن مثنویسرایی بزمی است. تقلید از نظامی گنجهای در تاریخ ادبیات ایران و نظیرهسازی از مثنویهای او بعد از قرن ششم رواج جدی یافت. نزدیک یکصد تن از شاعران فارسیزبان در طول هشتصد سال تاریخ ادبیات پس از نظامی موفق شدند در تقلید از وی مثنویهای داستانی با درونمایه حکمی، اخلاقی، عرفانی و تاریخی خلق کنند. یکی از مقلدان نظامی، رشحه اصفهانی شاعر سده سیزدهم بوده است. رشحه اصفهانی در مثنوی نوروز و جمشید، که به تقلید از لیلی و مجنون سرود، تلاش کرد که داستانی جذاب بیافریند و در خلال این داستان تذکرهای از شاعران همعصر خود درج کند. تذکره منظوم رشحه در تعارض با فن مثنوی سرایی و بهعنوان وصلهای نامناسب در میانه داستان عاشقانه توجه احمد گلچین معانی را برانگیخت. گلچین معانی این تذکره را از دل مثنوی بیرون کشید و مستقلاً منتشر کرد. در این پژوهش، که به شیوه توصیفی- تحلیلی نوشته شدهاست، منظومه نوروز و جمشید نقد و بررسی، و بر اساس نظریههای علمی، دلایل عدم توفیق مقلدان نظامی بهطور عام و رشحه اصفهانی بهطور خاص مشخص میشود. در خلال این پژوهش با احوال و آثار رشحه بهعنوان شاعری توانا در سده سیزدهم آشنا میشویم.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل (کامل) |
موضوع مقاله:
ادبیات کلاسیک دریافت: 1402/10/12 | پذیرش: 1403/5/30 | انتشار: 1403/12/10