دوره 18، شماره 74 - ( 1400 )                   جلد 18 شماره 74 صفحات 123-97 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Alihouri M. Folk foundations in Badi al-Zamannameh. LIRE 2021; 18 (74) : 4
URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-60795-fa.html
علی حوری محبوبه. بنیادهای فرهنگ عامیانه در منظومه بدیع‌الزّمان‌نامه. پژوهش‌های ادبی. 1400; 18 (74) :97-123

URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-60795-fa.html


دانشگاه فردوسی ، ma.alihouri@mail.um.ac.ir
چکیده:   (2187 مشاهده)
تأمّل در فرهنگ بومی، سبب آشنایی با فرهنگ جامعه و شناخت هویت جمعی می­شود و این مهم را در آثار ادبی هر ملّت به عنوان آیینه تمام نمای فرهنگ آن ملّت می­توان جست­وجو کرد.
در این مقاله به روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه­ای، بنیادهای عامیانه در مثنوی بدیع‌الزّمان‌نامه بررسی­ شده ­است. بدیع‌الزّمان‌نامه منظومهای تقریباً ناشناخته سروده شاعری ناشناس از متون نماینده عصر صفوی در 3287 بیت و بحر متقارب است. این مثنوی، عاشقانهای رزمی را در شرح ماجراجوییهای بدیعالزّمان، شاهزاده ایرانی برای رسیدن به وصال قمرچهر، دختر خاقان چین، روایت میکند. این مضمون در ذیل دو شاخه اصلی اثرپذیری از سنّت نقل و آثار پیشین و بنمایه­های قصّه­های عامیانه نمود می­یابد. روایت بدیع­الزّما­ن­نامه تحت تأثیر متون کهن و عامه­پسند فارسی مانند شاهنامه، اسکندرنامه نقالی و قصّه حمزه است که با طرح مدوّر روایت، کاربرد واژگان و عبارات عامیانه، اشاره به آداب و رسوم و آیین­ها، مضمون دینی و مذهبی، شخصیّت­پردازی مشابه قصّه­های عامیانه، خرق عادت، شگفت­آوری، کاربرد اعداد خاص، سرانجام خوش و ناتمام ماندن روایت، حاکی از شکل­گیری این مثنوی بر
بنیادهای عامیانه کهن است.
بنابراین از دلایل اهمّیّت و جایگاه متون فارسی در تاریخ ادبیات، هویّت برآمده از فرهنگ ایرانی این نوع آثار است که می­توان این مهم را از رهگذر بررسی گستره بنیادهای عامیانه در دیگر آثار ادب فارسی نیز مطالعه کرد و بدین وسیله به جریان تحوّل فرهنگی جامعه و مخاطب شناسی آثار دست یافت.
 
شماره‌ی مقاله: 4
متن کامل [PDF 960 kb]   (1242 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: ادبیات عامه
دریافت: 1399/11/15 | پذیرش: 1400/2/25 | انتشار: 1400/10/1

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.