دوره 9، شماره 36 - ( 1391 )                   جلد 9 شماره 36 صفحات 164-147 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.17352932.1391.9.36.8.4

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Philosophical Origins of Sociological Literary Theory and Pathology of its Application in Persian Literature. LIRE 2012; 9 (36) :147-164
URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-5206-fa.html
عاملی رضایی مریم. خاستگاه فلسفی نظریه جامعه‌شناسی ادبی و آسیب‌شناسی به‌ کارگیری آن در متون ادبی فارسی. پژوهش‌های ادبی. 1391; 9 (36) :147-164

URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-5206-fa.html

خاستگاه فلسفی نظریه جامعه‌شناسی ادبی و آسیب‌شناسی به‌ کارگیری آن در متون ادبی فارسی
مریم عاملی رضایی
پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی
چکیده:   (6906 مشاهده)
نظریۀ جامعه‌شناسی ادبی، به دلیل پیشینۀ سنتیِ توجه به تأثیر و تأثر متقابل ادبیات و جامعه، در ایران، نسبت به سایر انواع نظریه‌های ادبی از اقبال ویژه‌ای بهره‌مند شده است و در بررسی متون ادبی فارسی، به‌ویژه رمان، پژوهشهای ادبی بسیاری با این رویکرد انجام شده است. خاستگاه فلسفی این نظریه و دیدگاههای نظریه‌پردازان این مکتب، که اغلب متأثر از نظریه‌های مارکسیستی است، در بسیاری موارد با متون ادبی فارسی چندان همخوانی ندارد و چون برگرفته از جامعه‌ای دیگر با افکار، اندیشه‌ها و تحولات دیگری است، اغلب نمی‌تواند رابطه‌ای وثیق میان تأثیر و تأثر متقابل متون ادبی با مسائل اجتماعی در ایران برقرار سازد. در این مقاله با تشریح خاستگاه فلسفی و اجتماعی این نظریه، کاربرد آن در پژوهشهای ادبی آسیب‌شناسی می‌شود. محورهای این مطالعه آسیب‌شناختی ‌عبارت‌اند از:تفاوت ماهوی شکل‌گیری رمان در غرب با رمان فارسی؛ ناهماهنگی اصول فکری این نظریه با اصول فکری و فرهنگی جامعه ایران؛ فقدان تعریفهای دقیق و مشخص از اصطلاحات این نظریه؛ مطابق نبودن برخی از مباحث اصلی این نظریه با متون ادبی، که در نهایت، سبب خلط دو بحث متفاوت، یعنی اجتماعیات در ادبیات، و نظریه جامعه‌شناسی ادبی شده است. پیامدهای این وضعیت، تنزل پژوهشهای جامعه‌شناختی ادبی به یافتن نمونه‌های اجتماعی در متون ادبی، بدون در نظر گرفتن مبانی این نظریه است.
واژه‌های کلیدی: جامعه‌شناسی ادبی، خاستگاه فلسفی، آسیب‌شناسی کاربرد نظریه، رمان فارسی
متن کامل [PDF 347 kb]   (3634 دریافت)    
موضوع مقاله: جامعه شناسی ادبیات
دریافت: 1391/7/10 | پذیرش: 1391/9/1 | انتشار: 1391/9/12
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.