دوره 1، شماره 4 - ( 1383 )                   جلد 1 شماره 4 صفحات 36-7 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Some points on Shahname’s allusions in Khagani's works Sajad Aidanloo. LIRE 2003; 1 (4) :7-36
URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-4337-fa.html
آیدنلو سجاد. نکته‌هایی درباره تلمیحات «شاهنامه‌ای» خاقانی. پژوهش‌های ادبی. 1383; 1 (4) :7-36

URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-4337-fa.html


چکیده:   (8030 مشاهده)
خاقانی از نظر پشتوانه‌های فرهنگی از برجستگان تاریخ شعر پارسی است، براین اساس و به سبب اهمیت شاهنامه فردوسی در غنای فرهنگی ـ ادبی متون پس از خود و نیز چند دلیل و انگیزه دیگر، آثار خاقانی از تلمیحات متنوع شاهنامه‌ای آکنده است. در این میان ، اشاراتی وجود دارد که آنها را می‌توان «ظرایف و نوادر تلمیحات» نامید و در دو دسته قابل بررسی است: نخست تلمیحاتی که مأخذ داستانی آنها معلوم است و دیگر، اشارههایی که امروز منبعشان شناخته نیست و اصطلاحاً «تلمیحات سرگردان» است. خاقانی از تلمیحات شاهنامه‌ای به منظورهایی چون : تبیین مسائل حکمی، تصویر پردازی، ساختن کنایه و تمثیل، وصف حال خویشتن و گاه خودستایی، توصیف در غزلیات زمینی و سرانجام ستایش ممدوح استفاده میکند. در مدایح وی بسامد تشبیه ممدوح به شخصیتهای شاهنامه‌ای بسیار بیشتر از ترجیح بر آنهاست که احتمالاً نفوذ و چیرگی فرهنگ ایرانی در محیط عمومی زندگی وی یعنی شهر شروان و ایرانگرایی و تمایلات شاهنامه‌ای ممدوحان شاعر و دربارشان در این برخورد معتدل و احترام آمیز با کسان و عناصر شاهنامه‌ای موثر بوده است. بیشترین نمود تلمیحات شاهنامه‌ای در آثار خاقانی به ترتیب در دیوان، منشآت  و مثنوی  تحفه العراقین است.

 
متن کامل [PDF 236 kb]   (2390 دریافت)    
موضوع مقاله: ادبیات کلاسیک
دریافت: 1383/4/25 | پذیرش: 1383/6/30 | انتشار: 1383/6/31

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.