دوره 21، شماره 83 - ( 1403 )                   جلد 21 شماره 83 صفحات 33-9 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 2634.21.83.9

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
aghababaei S. Analysis of Conceptual Metaphors of Women in Iranian Legends. LIRE 2024; 21 (83) :9-33
URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-66389-fa.html
آقابابایی سمیه. تحلیل استعاره‌های مفهومی زن در افسانه‌های ایرانی. پژوهش‌های ادبی. 1403; 21 (83) :9-33

URL: http://lire.modares.ac.ir/article-41-66389-fa.html

تحلیل استعاره‌های مفهومی زن در افسانه‌های ایرانی
سمیه آقابابایی*
دانشگاه علامه طباطبائی ، aghababaei.somaye@atu.ac.ir
چکیده:   (742 مشاهده)
در این مقاله، برآنیم با بررسی افسانه­های ایرانی، که حوزۀ مقصد آنها «زن» و واژه­های هم­حوزه با آن است با شناخت حوزه­های مبدأ و مقصد پرکاربرد به ویژگیهای شناختی، ساختهای فرهنگی، اجتماعی، جهان­بینی­ها و تفکرات غالب موجود در افسانه­ها دست یابیم. جامعۀ آماری این پژوهش، شامل 85 افسانه از  کتاب فرهنگ افسانه­های مردم ایران (1380) جلدهای پنجم و ششم از علی اشرف درویشیان و رضا خندان است. روش تحلیل داده­ها کمی است که بعد از ارائه آمار و بسامد به تحلیل کیفی داده­ها نیز پرداخته شده است. از مجموعۀ بررسی­شده، 128 استعاره مفهومی با حوزۀ مقصد زن و دختر استخراج شده است. نتایج بیانگر این است که نگرش غالب به زن در این افسانه­ها سنتی و کلیشه­ای است؛ به عبارتی در افسانه­های ایرانی برای مفهوم­سازی زن از یازده حوزۀ مبدأ گوناگون مانند «گیاه»، «حیوان»، «شیء»، «غذا»، «میوه»، «عناصر طبیعی» و... استفاده شده است که هر واژۀ منتخب در حوزۀ مبدأ، معانی ضمنی­ خاصی را به مخاطب القا می­کند. سرانجام، حوزه­های مبدأ مرتبط با زنان در این افسانه‌ها بیانگر بار معنایی مثبت چون «سرزندگی و آرامش­بخش بودن زن»، «حیات­بخشی»، یگانگی و محبوب بودن» او و هم‌چنین بار معنایی منفی­ مانند «پلید و شیطانی بودن او»، «غم‌آور»، «ستمگر و آسیب­رساننده بودن او» است
 
واژه‌های کلیدی: استعارۀ مفهومی زن، افسانه‌های ایرانی و استعاره مفهومی، استعاره زن و دختر در ادبیات عامه، تحلیل افسانه‌های ایرانی و نظریات ادبی.
متن کامل [PDF 757 kb]   (336 دریافت)    
نوع مقاله: مقالات علمی پژوهشی | موضوع مقاله: ادبیات عامه
دریافت: 1400/5/14 | پذیرش: 1400/12/24 | انتشار: 1403/2/30
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.