دوره 15، شماره 60 - ( 1397 )
جلد 15 شماره 60 صفحات 91-69 |
برگشت به فهرست نسخه ها
مریم رشیدی1 
، مریم روضاتیان* 1
، مریم روضاتیان* 1
1- دانشگاه اصفهان
چکیده: (8007 مشاهده)
از جمله مباحث علم معانی، مواردی است که خبر با اغراض بلاغی به انشا تبدیل می‌شود. یکی از این موارد، کاربرد فعل خواستن در بیان خبر است. این فعل هنگامی که در جمله خبری به کار می‌رود در بیشتر موارد، خبر را به انشای طلبی تبدیل می‌کند و ابزاری می‌شود برای انتقال مفهوم تمنی و ترجی. چنین کارکردی در برخی موارد قطعی است و امکان دارد که درباره آن حکمی بلاغی صادر و به قاعده‌ای از قواعد علم معانی تبدیل شود. در برخی دیگر از موارد چنین نیست و به اقتضای حال گوینده بستگی دارد. این مقاله بر آن است این موارد را بررسی، و از درون آنها قاعده‌ای نو استخراج کند؛ بدین منظور پس از بیان کلیاتی درباره خبر و انشا با رویکردی تحلیلی- تطبیقی، ویژگیهای فعل خواستن را در دستور زبان فارسی ارزیابی، و عملکرد آن را از دیدگاه معانی بررسی کند و در ادامه با روش توصیفی ـ تحلیلی به تأیید این کارکرد از طریق زبان حافظ بپردازد. این پژوهش علاوه بر تبیین قاعده‌ای بلاغی، نکته‌ای نو در قاعده‌های دستوری زبان فارسی بازشناسی می‌کند و فعل تابع‌پذیر خواستن را از عوامل التزامی‌سازی می‌شمرد که می‌تواند وجه خبری فعل مستقبل را به وجه التزامی تبدیل کند.
نوع مقاله: پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
زبان و زبان شناسی
دریافت: 1396/10/5 | پذیرش: 1397/6/21 | انتشار: 1397/8/30
دریافت: 1396/10/5 | پذیرش: 1397/6/21 | انتشار: 1397/8/30
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |