این مقاله بخشی از پژوهشی است که در قالب رساله دکتری در پی استخراج موازین نقد ادبی از متون نثر فارسی است. این مقاله با نقد و بررسی کتاب التوسل إلی ­الترسل در شیوه­ای توصیفی-تحلیلی به معرفی، نقد و تحلیل معیارهای نقد ادبی در این کتاب پرداخته است. پژوهش نشان می­دهد که موازین نقد ادبی کتاب را می­توان در چهارعنوانِ نقد متن، ضرورت توجه به جایگاه مخاطب، نقد نویسنده و نقد نقد جای داد. تأثیرپذیری از معیارهای نقد ادبی در ادبیات عرب، بهره­گیری از نظریه نظم عبدالقاهر جرجانی و دریافتهای شخصی نویسنده، سرچشمه­ معیارهای نقد ادبی در این کتاب است. مقاله نشان می­دهد که معیارهای نقد ادبی در این کتاب با اندیشه­های هرمنوتیکی، دیدگاه­های فرمالیستها و نظریه­ انسجام هالیدی مشابهت‌هایی دارد. این شباهتها نشانگر کارامد بودن نظریات انتقادی کتاب در عرصه نقد ادبی امروز است که متأسفانه مغفول مانده و مورد استفاده قرار نگرفته است.

واژه‌های کلیدی: نقد ادبی، متون قدیم، منشآت و ترسل و نقد آنها، نثر فارسی قرن ششم، نقد کتاب التوسل ‌إلی ‌الترسل

متن کامل [PDF 1051 kb]   (2150 دریافت)